Veel droogte, hoge temperaturen en zelfs extreme hitte. Wijnjaar 2022 is compleet anders dan vorig seizoen. Tot nu toe zijn de wijnboeren tevreden, ondanks dat sommige druiven zonnebrandschade hebben opgelopen door de hitte. Op veel plekken is inmiddels ook al de véraison (verkleuring) van de druiven begonnen.

Na een paar warme zomers was 2021 relatief koud en nat. De bloei in de wijngaard kwam pas laat op gang en veel wijnboeren hadden last van valse meeldauw. Dankzij de nodige zonuren in september konden de druiven toch nog wat rijpen en was de opbrengst uiteindelijk maar iets lager dan een jaar eerder. Dit jaar zijn de weersomstandigheden tijdens de groeiperiode een stuk gunstiger. Hoge temperaturen en veel zonuren (zie foto) zorgen voor een snellere groei dan normaal.

Zonnebrandschade

Nederland is grofweg in drie temperatuurzones te verdelen: noord, midden (van Zeeland naar Noord-Overijssel) en zuid (van Brabant en Limburg naar de Achterhoek en Twente). Met name tijdens de extreme hitte half juli waren er landelijk grote verschillen. Zo was het op sommige dagen in Limburg bijna tien graden warmer dan in het noorden.

Op de warmste zomerdag van dit jaar, dinsdag 19 juli, lag de temperatuur landelijk tussen de 32℃ en 40℃. Dat heeft bij veel wijnboeren lichte zonnebrandschade veroorzaakt. Doordat de meesten voorzorgsmaatregelen hebben genomen is de schade beperkt gebleven. Sommigen een speciaal kalkmengsel dat het uv-licht weerkaatst gespoten, anderen hebben het ontbladeren van de wijnstokken uitgesteld, zodat de druiven in de schaduw bleven hangen.

Droogte

Opvallend is dat het dit seizoen extreem droog is. Maart en april waren zonnig, waardoor vroeg uitlopende rassen al enigszins last hadden van de nachtvorst in april. Daarna viel er tot half mei weinig neerslag. Hoewel oudere wijnstokken diep genoeg zijn geworteld om voldoende water en voeding binnen te krijgen, moest de nieuwe aanplant worden bewaterd om te overleven. Ook het ingezaaide groen tussen de stokken, dat belangrijk is voor de biodiversiteit en berijdbaarheid van de wijngaard, groeide minder snel.

In juni viel er eenmalig veel neerslag (zie bijlage 3), waarbij een lokale hagelbui in Limburg enkele hectare wijngaarden beschadigde. Verder was het opnieuw een droge maand met slechts een paar kleine regenbuien. Daardoor kreeg valse meeldauw – in tegenstelling tot 2021 – weinig kans. Het gevolg: de meeste druivenranken stonden ongeveer een week eerder dan normaal in bloei.

Verwachte oogst

Hoe het seizoen dit jaar gaat eindigen blijft koffiedik kijken. Normaal gesproken begint de oogst in Nederland eind september of begin oktober. Vorig jaar was de start relatief laat in het seizoen vanwege de langzame groei en natte zomer. Wijnboeren die nu alvast een voorzichtige verwachting durven uit te spreken, denken dit jaar eind september te beginnen met de oogst. Maar met nog twee volle maanden in het verschiet, liggen er nog altijd veel risico’s op de loer. Van wespen en de suzuki-fruitvlieg tot mogelijke hagelbuien of opnieuw hitte.